Çocuklarda Normal Dil-Konuşma Gelişimi
1 yaşta:
- Kendi ismini bilir.
- “Mama”, “baba” gibi kelimelere ilave olarak 2 ya da 3 kelime söyleyebilir.
- Tanıdık kelimelerin baştaki seslerini söyleyebilir.
- Basit komutları anlar.
- Bazı objelerin unsurlarını bilir: “araba” yı duyunca otoparka işaret eder, “kedi”yi duyunca “miyav” diyerek sesini çıkarabilir.
1-2 yaş:
- “Hayır” kelimesini anlar.
- İsimler de dahil olmak üzere 10-20 kelime söyleyebilir.
- İki kelimeyi birleştirmeye başlamıştır: “baba bay-bay”
- Giderken el sallayabilir.
- Tanıdığı hayvanların seslerini çıkarabilir.
- Kendisinden istendiğinde oyuncağı uzatabilir.
- “Bir daha”, “hadi” gibi kelimeleri üreterek isteklerini belirtebilir.
- Ayak parmaklarını, gözlerini, burnunu gösterebilir.
- İstendiğinde diğer odadaki bir objeyi getirebilir.
2-3 yaş:
- Vücut parçalarını bilir.
- Kendi kendine ve bebekleriyle “sohbet eder”
- “Bu ne”, “Nerede” gibi soruları sorabilir.
- Bir-iki kelimeli olumsuz kalıpları kullanabilir “istemem”, ” yapmam” “ben hayır”
- Bazı durumlarda çoğul ekini kullanabilir: “arabalar, “kitaplar”
- Kelime dağarcığı 450 kelime civarındadır.
- İsmini söyleyebilir, parmaklarıyla yaşını gösterebilir.
- Fiil ve isimleri bir araya getirebilir “anne git”
- “Dün akşam”, “yarın” gibi basit zaman kavramlarını anlayabilir.
- Kendisinden bahsederken ismini değil “ben” şeklinde bir ifade kullanır.
- Yetişkinin dikkatini ona vermesini isteyerek “beni seyret”, “bana bak” der.
- Aynı hikayeyi defalarca tekrar ettirir.
- “Evet” yerine de “hayır”ı kullanabilir.
- Diğer çocuklarla ve yetişkinlerle konuşur.
- Sorunları vurmak ya da ağlamak yerine konuşarak çözmeye başlar.
- “Nerede” sorusuna cevap verebilir.
- Bilindik resimlerin ve objelerin isimlerini söyleyebilir.
- “Daha çok istiyorum”, “Ben kurabiye istiyorum” gibi kısa cümleler kurabilir.
- 3-4 rengi eşleştirebilir, büyük-küçük kavramlarını bilir.
3-4 yaş:
- Hikaye anlatabilir.
- 3-4 kelimelik cümle kurar.
- Kelime hazinesi yaklaşık 1000 kelimeden oluşur.
- En az bir rengi bilir ve söyler.
- “Dün”, “yazın”, “öğlen”, “bu akşam”, “küçük-büyük” kavramlarını anlar.
- “Küpü sandalyenin altına koy” şeklindeki komutları uygulayabilmeye başlar.
- Soyadını, yaşadığı sokağın ismini ve bazı çocuk şarkılarını bilir.
4-5 yaş:
- 4-5 kelimelik cümle kurar
- Geçmiş zaman çekimini doğru şekilde kullanabilir.
- Kelime hazinesi yaklaşık 1500 kelimeden oluşur.
- Kırmızı, mavi, sarı ve yeşil renkleri işaret ederek gösterebilir.
- Üçgen, daire ve kare şekillerini ayırt edebilir.
- “Sabahleyin”, “sonra”, “öğlen” kavramlarını anlar.
- “Umuyorum…” gibi hayali durumlar ile ilgili konuşabilir.
- “Kim”, “neden” gibi pek çok soru sorabilir.
5-6 yaş:
- 5-6 kelimelik cümle kurar.
- Kelime hazinesi yaklaşık 2000 kelimeden oluşur.
- Eşyaları ne işe yaradıkları (ör: “çatal ile yemek yenir”) ve neyden yapıldıklarına (ör: çatal metaldir) göre ayırt edebilir.
- “Üzerinde”, “arkasında”, “uzakta”, “yakında” gibi kavramları bilir.
- Ev adresini bilir.
- Paraları ayırabilir (kuruş-lira)
- Büyük-küçük, aynı-farklı gibi çok kullanılan zıt kavramları bilir.
- Objelerin 10 tanesini sayabilir.
- Bilgi edinmek için soru sorabilir.
- Sağ ve sol ellerini ayırabilir.
- Bütün şekillerdeki cümleleri kurabilir ör: “yemekten sonra oyuncakçıya gidelim.”
